55’nci Uluslar arası Denizaltıcılar kongresi 20-24 Mayıs 2018 tarihleri arasında Polonya’nın liman şehri olan GDANSK merkez olmak üzere Deniz Kuvvetlerinin konuş yeri olan GDNYA da yapılmıştır.

Polonya’nın bağımsızlığının kazanılmasının 100ncü yılı olması açısından kongreye özel bir önem verilmiştir.

Toplantıya 19 değişik ülkeden toplam 127 kişi katılmıştır. Katılım seviyesinin düşük olmasının nedeni Polonya’nın web sitesini açmasındaki gecikmelerin özellikle ABD ve Rusya tarafından protesto edilmesi ve dernek olarak katılım organizasyonu yapmayacaklarını belirtmeleridir.

Bu ülkelerden katılımlar kişisel katılım olarak serbest bırakılmıştır.

Kongreye Arjantin 4, Avustralya 8, Fransa 4, Almanya 8, Yunanistan 3, Hindistan 3, İtalya 5, Hollanda 5, Norveç 3, Polonya 11,Rusya 5, Sırbistan 5, Güney Kore 2, İsveç 14, Türkiye 6, İngiltere 18, Ukrayna 9, ABD 14 üye ile katılmıştır. Bu yıl Dernek Başkanları arasında 2 Amiral (Türkiye- İtalya) yer almıştır.

Toplantı açılış konuşması Polonya Denizaltıcılar Birliğin inde yer aldığı “Maritime and River League “ Başkanı Tarafından yapılmış, Polonya’nın kurtuluşunun 100.ncü yılında böyle anlamlı bir toplantının yapılmasından duyulan memnuniyet ifade edilerek açılış yapılmıştır.

 Yaklaşık 1,5 saat süren dokümanter filmde 1939 yılında Baltık denizinde kaybolan ORZEL denizaltısının hazin hikâyesi ve yerinin tespit edilmesi için Polonya’nın İngiltere ile 2007 yılından itibaren yürütmüş olduğu araştırma faaliyetleri kapsanmıştır.

Süreç içerisinde filmler ve dizi çekimleri ile sürekli olarak gündemde tutulan ORZEL’in kaybolması ve bunun nedeninin bilinmemesi II. Dünya Harbi sırasında Polonya silahlı Kuvvetlerinin tarihi hakkındaki en büyük gizem olarak kabul edilmektedir.

12 torpido kovanı bir çift U/s topu ve bir çift Uçaksavar Makine Tüfeği ile donatılmış olan Denizaltı başlangıçta Baltık denizinde Alman Suüstü Kuvvetleri ve Ticari gemilere karşı karakol görevlerinde bulunmuştur.

2.Dünya Savaşı patlak verdiğinde 15 Eylül 1939’da Güney Baltık’ta Karakol görevinde iken Komutanın rahatsızlığı nedeni ile tarafsız olan Estonya’nın Talin limanına girmiş, Almanların Estonya üzerindeki yoğun baskısı nedeni ile müsadere altına alınmış, seyir haritaları ve yardımcılarına el konulmuş silahsızlandırma faaliyetlerine maruz kalmıştır.

Bir yolunu bularak Limandan kaçmayı başaran ORZEL seyir haritaları olmamasına rağmen sahil ışıklarının takibi ile 27 günlük bir seyir sonunda İngiltere Birleşik Krallığının Rosyth Limanına intikal edebilmiştir.

Bu operasyon Polonya tarafından denizaltı hedef ve taktikleri açısından dünyanın en büyük başarısı olarak sunulmaktadır.

Bu süreçte ORZEL Birleşik Krallık Donanması Komutası altında Kuzey Denizinde operasyonlara katılmış, son yolculuğunu da 23 Mayıs 1940’da çıkmış, hiçbir haber alınamamıştır.

2007 yılında başlatılan araştırma çalışmalarında İngiliz ve Alman arşivlerinin incelenmesi ile batış nedeni hakkındaki ihtimaller değerlendirilmekte ağırlıklı olarak İngiliz ve Alman mayın tarlalarında mayın infilakına bağlı bir kayıp olduğu fikri ağırlıklı kazanmaktadır.

Bugüne kadar yapılan araştırma faaliyetleri süresince 17 Batık tespit edilmiş bunlar içindeki en heyecan vericive değerli tespit 61 personeli ile birlikte Alman Hava saldırıları sonucunda Temmuz 1940 batırılan HMS NARWHAL olmuştur. Tespit edilen batık görüntüsü ve kayıp olan ORZEL denizaltı görüntüleri aşağıda yer almaktadır.

 Avrupa dayanışma merkezi Gdansk tersanelerinin yanında dayanışma hareketinin bir sembolü olarak birbirleriyle dayanışma içerisinde bulunan halkın gücü sayesinde zaferin barışçı bir şekilde elde edilişinin simgesi olarak tasarlanmıştır.

2014 yılında açılışı yapılan bina duvarların çatlama ve eğimlerini yansıtacak şekilde tasarlanmış ve bir gemi gövdesini andıran pas renginde saçtan yapılmıştır. Dayanışma hareketine katılan halk ve önderlik eden Lech Walesa anısına düzenlenen sergi alanları ile 2106 yılında Uluslararası Avrupa prestijli miras ödülü almış ve Uluslararası tanınırlık kazanmıştır .

5 bölüm halinde düzenlenen sergi alanlarında Dayanışmanın Doğumu, Güçsüzlerin Gücü, Dayanışma Ve Umut, Toplumla savaş ve Demokrasi Yolu başlıklı temalar işlenerek Polonya’nın özgürlüğünü kazanan ilk Komünist blok ülkesi olduğu gerçeği vurgulanmıştır.

 GDYNA Baltık denizinin güney kıyısında yer alan Gdansk körfezinde önemli bir limanı bulunan ve Deniz Kuvvetlerinin konuşlandığı ve Deniz Harp okulunun bulunduğu bir şehirdir.

Anma töreni Gdansk’tan yaklaşık 1,5 saatlik bir yolculuktan sonra ulaşılan ve müze gemilerinin yer aldığı liman rıhtımında bulunan BLYSKAWICA Muhribinin güvertesinde yapılmıştır.

BLYSKAWICA muhribi 1937 yılında inşa edilmiş inşa edildiği dönemde atış gücü ve hava savunma imkânları açısından en güçlü platform olarak ün kazanmıştır. Hizmete girdiği 1939 yılında Polonya’nın Alman işgali altında olması nedeniyle İngiltere Birleşik Krallığı komutası altında Kuzey Denizi ve Atlantik’te Polonya bayrağı taşıyarak görev yapmıştır.1947 yılında personelin başlarına geleceği bilinmesine rağmen Polonyaya dönme kararı ile birlikte Komünist rejim tarafından personelinin büyük bir kısmı idam edilmiştir.

1975 yılına kadar hizmette kalan muhrip hizmet dışına çıkmış ve müze gemi olarak kullanımda kalmıştır.

Tören başlangıcında Delegasyon Başkanlar ülke bayraklarının yer aldığı BLYSKAWICA nın güvertesine davet edilmiştir. Tören kongreye katılımcıların dışında kalabalık turist grupları ve müze gemileri ziyarete gelen bahriye kıyafetleri giymiş okul öğrencileri tarafından izlenmiştir.

Tören Deniz Kuvvetleri Bandosu tarafından çalınan Polonya milli marşı ile başlamış müteakiben ülke temsilcilerinin İngilizce/kendi lisanlarında geleneksel olarak yapılan Harpte ve Sulh döneminde hayatını kaybeden Denizaltıcıları anma konuşmaları ile devam etmiştir.

Türk Delegasyon Başkanı olarak Türk Denizaltıcıları adına İngilizce Tüm dünya denizaltı şehitlerini ve kayıplarını anan ve özellikle Kayıp Arjantin Denizaltısı San Juan personelini kapsayan bir konuşmanın ardından Türkçe ‘’YÜREKLERİNDEKİ Vatan sevgisi ile göreve çıkan ve son sözleri VATAN SAĞOLSUN diyerek şahadet mertebesine ulaşan Türk Denizaltı Şehitlerimizi ve ebediyete intikal eden Denizaltıcılarımızı minnetle anıyor aziz hatıraları önünde saygı ile eğiliyorum’’ diyerek konuşma bitirilmiştir.Konuşmaların ardından Deniz Kuvvetleri bandosunun konser ve gösterisi başlamış özellikle Yellow Submarine şarkısına tüm katılımcılar tarafından eşlik edilmiştirTöreni müteakip Mendirek girişine yürünerek liman çıkışı yapan 207 sınıfı Polonya denizaltısının seyri izlenmiş karşılıklı denize çelenk bırakılarak Denizaltı şehitleri bir kez daha anılmıştır.

Limanda bulunan güzel bir restoranda öğle yemeğini müteakip bölgede bulunan tiyatroda Polonya Filarmoni Orkestrasının konserine katılınmış yöresel ve uluslar arası popüler müziklerin mükemmel performansı ile çok hoş 2 saat geçirilmiştir. Konser sonrası Deniz Harp Okulunda akşamüstü ikramının ardından Gdansk a intikal edilmiştir.

  Deniz Harp 0kulu girişinde 207 sınıfı müze denizaltı

 Gdansk’a 2 saat mesafede olan Malborg ta yer alan devasa kale Haçlı Katolik tarikatı olan TÖTEN şövalyeleri tarafından 1406 yılında tamamlanmış ve Meryem’in Kalesi anlamına gelen MARİENBURG adı verilmiştir.

Klasik orta çağ mimarisine sahip olan kale 1997 yılında UNESCO Dünya mirası listesine ilave edilmiştir. Kapladığı alan itibarı ile dünyanın en büyük kalesi olma özelliğine ve tuğla ile yapılan tek kale olma özelliklerine sahiptir. Zaman içerinde güvenlik endişesi ile bölgede kaleler artırılmış yönetimin halk üzerindeki baskılarının yarattığı huzursuzluk ve baş kaldırmaların sonucunda kale 1457 yılında Polonya kralına satılarak tarikat faaliyetleri sona ermiştir.

Rehberler eşliğinde yaklaşık 3 saat süren gezinin ardından Kale girişinde yer alan restoranda öğle yemeğini müteakip Gdansk a geri dönülmüştür.

 Delegasyon Başkanları toplantısı otel toplantı salonunda tüm başkanların katılımı ile yapılmıştır.

Sırbistan Heyeti tarafından 2019 ta Belgrad ta yapılması planlı kongre hakkında bilgi verilmiş, Sahile kıyısı ve denizaltıları olmamasına rağmen geçmişte köklü bir Denizaltıcılık kültürlerinin olduğu ve kongreye ev sahipliği yapmaktan büyük mutluluk duydukları ifade edilmiştir. Delegeler tarafından Toplantı tarihlerinin 21-26 Mayıs tarihlerini kapsayacak şekilde uzun bir süreyi kapsaması nedeniyle duyulan rahatsızlıklar dile getirilmiş yapılan oylamada sürenin 4 gün ile sınırlandırılması oy birliği ile kabul edilmiştir.

2021 yılı kongre ev sahipliğine ABD ve Yunanistan aday olmuş, yapılan oylamada Yunanistan 13 e 6 oyla kabul edilmiştir, toplantı yeri GİRİT adası olarak beyan edilmiştir. Almanya başkanı tarafından 2023 yılının önem araz ettiği ve ev sahipliği için talepte bulunulacağı ifade edilmiştir.

 Kapanış töreni Deniz Müzesi girişinde bulunan konferans salonunda tüm katılımcıların iştiraki ile yapılmıştır. Ülke bayraklarının yer aldığı sahneye katılımcı ülkelerin delegasyon başkanları tek tek davet edilerek hediye teatileri yapılmıştır. Ev sahibi ülke üzerinde değişik renklerde 6 adet denizaltı brövesi olan plaket anı objesini takdim etmiş kendilerine Derneğimizin madalyası ve Deniz Kuvvetlerinden temin edilen gümüş lumbuz verilmiştir.

Kongrenin simgesi olan amblem’in Polonya tarafından Sırbistan delegasyon Başkanına teslimini müteakip kongrenin kapanışı ilan edilmiştir

Aynı mekanda bulunan bir salonda açık büfe tarzında yapılan gala yemeği mahalli ve popüler müzik eşliğinde eğlenceli bir ortamda yapılmış ve gece sona ermiştir.

Ertesi gün Lufthansa hava yolları ile Türkiye ye geri dönülmüştür.